Amaç :
Madde 1 :Bu Kanunun amacı, ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak
tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici zararla-
rını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve tüketicile-
rin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konudaki politikaların oluşturulma-
sında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektir.
Tüketicinin Korunması ve Aydınlatılması .
Ayıplı Mal ve Hizmetler
Madde 4 :Ambalajında, etiketinde , tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan veya
satıcı tarafından vaadedilen veya standardında tespit edilen nitelik veya niceliğine aykırı
olan yada tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği
faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mal
veya hizmetler, ayıplı mal veya ayıplı hizmet olarak kabul edilir.
Satın alınan malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde; tüketici malı
teslim aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde bu malları satıcı firmaya geri vererek değişti-
rilmesini veya ödediği bedelin iadesini veya ayıbın olduğu değer kaybının bedelden indirimini
yada ücretsi olarak tamirini talep edebilir. Tüketici bu taleplerden her hangi birini seçmekte
serbesttir. Satıcı tüketicinin bu talebini yerine getirmekle yükümlüdür.Ayıplı maldan veya
ayıplı malın neden olduğu her türlü zarardan dolayı tüketiciye karşı satıcı, bayi, acenta,imalat-
çı üretici ve ithalatçı, müştereken ve müteselsilen sorumludur. Satılan malın ayıplı olduğunun
bilinmemesi bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Satılan malın ayıbı gizli nitelikte ise veya ayıp tüketiciden hile ile gizlenmiş ise
, satıcı 15 gün içerisinde kendisine baş vurulmadığını ileri sürerek sorumluluktan kurtulamaz.
Satıcı daha uzun bir süre garanti vermemiş ise, ayıplı maldan ve ayıplı malın neden olduğu
her türlü zararlardan dolayı açılacak davalar, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın
tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki(2) yıllık zaman aşımına tabidir. Ancak satıcı, satılan
malın ayıbını tüketiciden gizlemiş ise,2 yıllık zaman aşımı süresinden yararlanamaz.Ayıplı
malın yeniden kullanılması veya hizmetin yeniden görülmesi imkansızlaşmışsa veya amacına
aykırı sonuçlar doğuracak nitelikte ise , bedel iadesinde tüketicinin ayıplı maldan sağladığı
yarar kadar indirim yapılır.
Ayıplı olduğu bilinerek alınan mallar bu kapsam dışıdır.
Satışa sunulacak kullanılmış,tamir edilmiş veya ayıplı malın üzerine veya ambalajına , imalatçı veya satıcı tarafından alıcının kolaylıkla okuyabileceği şekilde” Özürlüdür” ibaresini içeren bir etiketin konulması mecburidir.Bu durum, tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde de gösterilir.
Yalnızca ayıplı mal satan veya bir iş yerinin reyon veya katı sürekli olarak ayıplı mal satışına ayrılmışsa o zaman yukarıdaki şartlar geçerli değildir.
Satıştan Kaçınma
Madde 5 :Üzerinde “numunedir” veya “satılık değildir” ibaresi bulunmayan bir malın ;ticari bir kuruluş vitrininde,rafında veya açıkça görülebilir her hangi bir yerinde teşhir edilmesi , onun stokta bulunduğu anlamına gelir. Satıcı teşhir ettiği malların satışından kaçınamaz. Satılmadığı halde satılmış gibi gösteremez. Hizmetleri satışında da haklı bir sebep göstermeden kaçınılamaz. Satıcı, bir malın veya hizmetin satışını, o mal veya hizmetin kendi tarafından belirlenen miktar, sayı, ebat veya süresi kadar satın alınması ya da başka bir malın veya hizmetin satın alınması koşuluna bağlı kılamaz.. Malın yada hizmetin belli miktar, sayı ebat ya da süre koşulu ile satılması ,teamül, ticari örf veya adetten ise o zaman yukarıdaki 3. fıkra hükmü uygulanamaz.
Taksitli Satışlar
Madde 6 :Taksitli satışlarda tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir.Tüketici aynı zamanda bir taksit miktarından az olmamak kaydıyla bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı, ödenen miktara göre gerekli faiz indirimi yapmak zorundadır.
Satıcı , taksitlerden birinin veya bir kaçının ödenmemesi durumunda kalan borcun tamamını ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa , bu hak ancak satıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin ifa edilmemiş bir edinimin üzerinden en az dört hafta geçmiş olması ve satıcının en az bir haftalık bir süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması koşullarıyla kullanılabilir. Taraflarca belirlenen ve tüketiciye yazılı olarak bildirilen mal veya hizmetin toplam satış fiyatı hiçbir şekilde artırılamaz.
Taksitli satışlarda satıcı, aşağıdaki bilgileri yazılı olarak bildirmek ve taraflar arasında akit edilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorundadır.
A)Mal ve hizmetin peşin satış fiyatı,
B)Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek toplam satış fiyatı,
C)Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve gecikme faiz oranı, D)Ön ödeme tutarı,
E)Ödeme planı.
Kampanyalı Satışlar
Madde 7 : Gazete,radyo, televizyon ilanı youl ile halka duyurarak düzenlenen kampanya
lara iştirakçi kabul etmek suretiyle ve malın veya hizmetin bilahare teslim edilmesi veya yeri
ne getirilmesi vaadiyle yapılan satışlarda , ilan ve taahhüt edilen mal ve hizmetlerin teslimatı
nın zamanında yapılmaması, fiyat, nitelik ve miktarında anlaşmalara aykırı davranılması duru
munda , satıcı , bayi, acenta, temsilci, imalatçı-üretici müştereken sorumludur.
Kampanyalı satış olarak nitelendirilmeyen ancak malın veya hizmetin bilahare teslim veya yerine getirilmesi koşuluyla yapılan her türlü satışlar da birinci fıkra hükmündedir.
Kapıdan Satışlar
Madde 8 : Kapıdan satışlar; işyeri, fuar, panayır gibi satış mekanları dışında, önceden mutabakat olmaksızın yapılan değeri 6.000.000 Türk lirasını aşan ,tecrübe ve muayene koşullu satışlardır.
a)Önceden mutabakat olmaksızın tüketicinin evinde veya işyerinde yapılan tecrübe ve muayene koşullu satışlara,
b)Toplantılı (grup) satışlara,
c)Katalogdan seçim yoluyla sonuçlandırılan satışlara,
d)Mesafeli satışlara(Yazılı veya görsel yayın yoluyla yapılan satışları posta ile tüketiciye ulaştırılarak yapılan satış), uygulanır.
Bu tebliğ kapsamındaki satışlarla ilgili olarak görşme veya gösteri tarih ve yerinin tüketici ve satıcı, satış temsilcisi, elamanı, tanıtım görevlisi, distribütör ve benzerleri tarafın
dan yazılı, sözlü veya benzeri yolarla tespiti, önceden mutabakat olarak kabul edilemez.
Bu tebliğin uygulanması bakımından; toplantılı satışlar katalogdan seçim yoluyla sonuçlandırılan satışlar ve mesafeli satışlar, kapıdan satış olarak değerlendirilir.
Bu tür satışlarda;tüketici, yedi günlük tecrübe ve muayene süresi sonuna kadar malı, kabul veya hiçbir gerekçe göstermeden, reddetmekte serbesttir. Satıcı almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi bu işlemden dolayı borç altına sokan her türlü belgeyi ,cayma bildiriminin kendisine iadeli taahhütlü mektup yada Noter aracılığı ile ulaşması veya bizzat teslim edilmesi tarihinden itibaren 10 gün içerisinde tüketiciye iade etmekle ve 20 gün içerisinde malı tüketiciden geri almak zorunda ve yükümlüdür.
Tüketici malı kendisine teslim anındaki durumu ile geri vermekle ve kullanım söz konusu ise, kullanma dolayısı ile malın ticari değerindeki kaybı tazminle yükümlüdür. Malın tüketicinin zilyedinde bulunması,başlı başına bir değer azalmasını ifade etmez.
Mal veya hizmetin iadesi imkansızlaşmış veya iade amaca aykırı hale gelmişse tüketici, bu mal veya hizmetten sağladığı fayda kadar bir bedeli satıcıya ödemekle yükümlüdür.
Satıcının mal veya hizmeti işyeri dışında satışa sunması, teamül ticari örf veya adetten ise, bu madde uygulanmaz.
Birinci fıkrada belirtilen 6.000.000 liralık değer, her yılın Ekim ayı sonunda Devlet İstatistik Enstitüsü’nün Toptan Eşya Fiyatları Endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artışı oranında artar. Bu durum, Bakanlıkça her yıl Aralık ayı içinde Resmi Gazetede ilan edilir.
Kapıdan Satışlarda Satıcının Yükümlülüğü
Madde 9 :Kapıdan satışlarda satıcı, hazırladığı sözleşme, fatura veya tesellüm makbuzu ile birlikte en az 12 punto siyah koyu harflerle yazılmış”Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin yedi gün içerisinde malı reddederek alım-satım işlerinden cayma hakkının var olduğunu ve cayma ihbarı-
nın satıcıya bildirimi tarihinden itibaren on gün içinde de tüketicinin vermiş olduğu bedelin, kıymetli evrakın ve tüketiciyi bu hukuki işlemlerden dolayı borç altına sokan her türlü belgenin satıcı tarafından iade edileceği” ni bildiren bu belgeyi; sahip olduğu hakların kendisine anlatıldığını, cayma hakkını açıklayan belgenin kendisine teslim edilip satıcının açık adresinin bildirilmiş olduğunu beyan eden ve tüketici tarafından da imzalanmış olan bir tutanak karşılığında tüketiciye vermekle yükümlüdür.
Satıcının Yükümlülükleri :
1- Satıcı, fatura veya tesellüm makbuzu ile birlikte tüketiciye cayma hakkını açıklayan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanmış bu belgeyi tüketiciye vermek ve tüketiciye de bu belgeyi aldığına dair tutanak imzalatmak zorundadır.
2- Satıcı, tüketicinin cayma bildiriminden itibaren on gün içinde satın almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi (20) gün içinde de malı geri almakla yükümlüdür.
Bu hususlar ayrı bir belge veya satıcı ve tüketici tarafından imzalanan ve birer nüshası saklanan satış sözleşmesi, fatura, tesellüm makbuzu ve benzeri belgelerin ayrılmaz bir bölümü halinde düzenlenir.
Müdürlükçe onaylanan cayma bildirim belgeleri onay veriliş tarihi esas alınarak her yıl vize edilir.
Belgenin İptali :
Bu Tebliğ’e aykırı uygulamaların tespiti ve bununla ilgili olarak Müdürlüğünün uyarısına rağmen, bu durumun düzeltilmemesi halinde belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen gerçek veya tüzel kişilerin mensubu olduğu ilgili meslek kuruluşlarına da bu durum ayrıca bildirilir.
Sözleşme Düzenleme Zorunluluğu :
Bu Tebliğ kapsamındaki satışlarda, tüketici ile satıcı arasında yazılı bir sözleşme yapılması akdedilen sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur.
Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar :
Sözleşmede bulunması gereken şartlar şunlardır;
a) Tüketicinin ve satıcının adı veya ünvanı ile adresi,
b) Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
c) Malın teslim tarihi,
d) Malın peşin satış fiyatı,
e) Sözleşme konusu malın cinsi, miktarı ve varsa marka ve modeli.
Sözleşmede belirlenen satış fiyatı sonradan hiçbir şekilde ve şartta arttırılamaz.
Taksitli Kapıdan Satışlar :
Taksitle yapılan kapıdan satışlarda ilgili maddeye ek olarak aşağıdaki unsurların sözleşmede bulunması zorunludur.
a) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek toplam satış fiyatı,
b) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve gecikme faizi,
c) Ön ödeme tutarı,
d) Ödeme planı.
Ön ödeme veya taksit tutarları kıymetli evraka bağlandığı takdirde tüketicinin tanzim edeceği kıymetli evrak tutarı malın satış fiyatını geçemez.
Tüketici borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir. Tüketici aynı zamanda, bir taksit miktarından az olmamak üzere bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
Satıcı, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa bu hak; ancak satıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin ifa edilmemiş bir ediminin üzerinden en az dört hafta geçmiş olması ve satıcının en az bir haftalık süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması koşullarıyla kullanılabilir.
Bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendleri ile üçüncü fıkrası, taksitli kapıdan satışla malın peşin satış fiyatı ile taksitli satış fiyatı arasında fark olması halinde uygulanır.
Sorumluluk :
Mal veya hizmetin, sözleşmede belirtilen, fiyat, nitelik, miktar ve sürelere uygun olarak teslim edilmesi veya yerine getirilmesi zorunludur. Buna aykırı davranılması halinde, satıcı, bayi, acenta, temsilci, imalatçı, üretici ve ithalatçı müştereken sorumludur.
Bildirim :
Tüketici;
a) Malın teslimi ile sözleşmenin aynı tarihte yapılması durumunda sözleşmenin düzenlendiği tarihten itibaren,
b) Malın tüketiciye teslimi sözleşmenin imzalandığı tarihten sonra ise malın teslim tarihinden itibaren,
c) Mesafeli satışlarda malın tüketiciye ulaştığı tarihten itibaren,
yedi günlük tecrübe ve muayene süresinin sonuna kadar malı kabul veya reddetmekle serbesttir.
Malın reddedilmesi halinde tüketici cayma kararını;
a) İadeli taahhütlü mektup,
b) Noter,
c) Elden teslim, yollarından biriyle satıcıya bildirir.
Cayma bildirimi tarihinin belirlenmesinde, bu bildirimin iadeli taahhütlü mektup ile gönderilmesi halinde postaya verildiği tarih, noter aracılıyla ulaştırılması halinde tanzim tarihi, elden teslim edilmesi durumunda da teslim tarihi esas alınır.
Satıcının Yükümlülüğü :
Satıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 10 gün içinde, almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi bu hukuki işlemden dolayı borç altına sokan her türlü belgeyi tüketiciye iade etmekle ve yirmi gün içerisinde malı geri almakla yükümlüdür.
Tüketicinin Yükümlülüğü :
Tüketicinin tecrübe ve muayenesi sonunda malın; miktarında azalma veya kırılma, bozulma, fiziki farklılık, aşınma ya da benzeri durumlardan dolayı tüketiciye teslimi anındaki nitelik ve niceliğini kaybetmesi halinde, tüketici malın ticari değerindeki bu kaybı tazminle yükümlüdür.
Tüketicinin ödemekle yükümlü olduğu bedel konusunda çıkan uyuşmazlıkların çözümünde, alıcının bulunduğu yerdeki Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri yetkilidir.
Mal veya hizmetin iadesi imkansızlaşmış veya iade amaca aykırı hale gelmişse tüketici, bu mal veya hizmetten sağladığı fayda kadar bir bedeli satıcıya ödemekle yükümlüdür.
Faydaya ilişkin bedelin tespitinde çıkan uyuşmazlıkların çözümünde alıcının bulunduğu yerdeki Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri yetkilidir.
Malın tüketicinin zilyedinde bulunması başlı başına bir değer azalmasını göstermez.
Ambalajlı ürünlerde tüketici tarafından tecrübe ve muayene amacıyla ambalajın açılmış olması, malın ticari değerindeki bir kayıp olarak gösterilemez.
Belgenin Teslimi ve Tutanak :
Satıcı, hazırladığı sözleşme, fatura veya tesellüm makbuzu ile birlikte belgeyi tüketiciye vermekle yükümlüdür.
Tüketici sahip olduğu hakların anlatıldığını, cayma hakkını açıklayan belgenin kendisine teslim edildiğini ve satıcının açık adresinin bildirilmiş olduğunu beyan eden bir tutanağı imzalayarak verir. Tutanak tüketicinin el yazısı ile veya bu hususları kapsayan önceden hazırlanmış bir metnin imzalanması suretiyle iki nüsha olarak düzenlenir. Bir nüsha tüketici diğer nüsha satıcı tarafından muhafaza edilir. Satıcı bir uyuşmazlık halinde tüketiciden almış olduğu bu imzalı belgeyi ibraz etmekle yükümlüdür. Aksi takdirde satıcının bu belgede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemiş olduğu kabul edilir.
Garanti Belgesi :
MADDE 13 : İthalatçı veya imalatçı firmalar ithal ettikleri veya ürettikleri sanayi malları için garanti belgesi düzenlemek zorundadırlar. Garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu, tüketicinin malı satın aldığı satıcı, bayi, acente ya da temsilciliklere aittir. Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari bir yıldır. Garanti belgeleri, satın alınan mala ilişkin faturanın tarih ve sayısı ile bandrol ve seri numarasını içermek zorundadır.
Satıcı; garanti belgesi kapsamındaki malların, garanti süresi içerisinde, gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde malı, işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamir ile yükümlüdür.
Garanti süresi içerisinde sık sık arızalanması sonucu maldan yararlanamamanın süreklilik arzetmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması hallerinde, tüketici, malın ücretsiz olarak yenisi ile değiştirilmesini satıcıdan talep edebilir. Satıcı bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebine karşı satıcı, bayi acente, imalatçı–üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
Tüketicinin malı kullanım kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan arızalar, iki ve üçüncü fıkra hükümleri kapsamı dışındadır.
Bakanlık, hangi sanayi mallarının garanti belgesi ile satılmak zorunda bulunduğunu ve bu malların arızalarının tamiri için gereken azami süreleri Türk Standartları Enstitüsü ile birlikte müştereken tespit ve ilanla görevlidir.
Garanti Belgesi Düzenleme Zorunluluğu :
İmalatçı veya ithalatçı firmalar, imal veya ithal ettikleri sanayi malları için garanti belgesi düzenlemek zorundadırlar.
Bu tebliğ hükümlerine göre; garanti belgesinin tasdik edilerek tüketiciye verilmesini temin etmekle satıcı, bayii, acente ya da temsilcilikler yükümlü ve sorumludurlar.
İmalatın veya ithalatın sipariş üzerine yapılması durumunda, satıcı ile tüketici arasında bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak hazırlanmış bir yazılı sözleşmenin bulunması kaydıyla, ayrıca garanti belgesi ile tanıtma ve kullanma kılavuzu düzenleme zorunluluğu aranmaz.
Garanti ve Tamir Süresi :
Garanti süresi, sanayi malının tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve en az bir yıldır.
Sanayi malının arızalanması durumunda, tamirde geçen süre, garanti süresine eklenir.
Sanayi malının tamir süresi en fazla 30 iş günüdür. Bu süre malın servis istasyonuna, servis istasyonunun olmaması durumunda, malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısından birine bildirim tarihinden itibaren başlar.
Sanayi malının, garanti belgesi ile satılması zorunlu olmayan bir parçasının değiştirilmesi durumunda, değişen parça için üç aydan aşağı olmamak üzere bir garanti süresi verilir.
Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Bilgiler :
Garanti belgesinde aşağıda belirtilen bilgi ve açıklamalar yer alır :
a) İmalatçı ve ithalatçı firmanın unvanı, adresi ve yetkilisinin imzası ve kaşesi,
b) Satıcının ünvanı, adresi ile yetkilisinin imzası ve kaşesi,
c) Fatura tarih ve sayısı,
d) Malın cinsi, markası, modeli ile bandrol ve seri numarası,
e) Malın tüketiciye teslim tarihi ve yeri,
f) Garanti süresi,
g) Azami tamir süresi,
h) Malın bütün parçaları dahil olmak üzere tamamının en az bir yıl garanti kapsamında olduğu,
i) Malın ücretsiz tamir ve değiştirme yükümlülüklerine ilişkin bu Tebliğ’de düzenlenen şartlar,
j) Kullanım hataları,
k) Tüketici lehine tanınabilecek haklarla ilgili diğer hususlar,
l) Bakanlık izin ve vize tarih ile sayıları.
Ücretsiz Tamir Yükümlülüğü :
Satıcı sanayi malını; garanti süresi içinde, gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamirini yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığı servis istasyonları, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; bu malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısından birisi tarafından düzenlenen raporla belirlenir.
Tüketiciler, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen rapora ilişkin olarak bilirkişi tarafından tespit yapılması talebiyle ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurabilir.
Değiştirme Yükümlülüğü :
Sanayi malının;
a) Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızayı ikiden fazla tekrarlaması veya farklı arızaların dörtten fazla ortaya çıkması sonucu, maldan yararlanamamanın süreklilik kazanması,
b) Tamiri için gereken azami sürenin aşılması,
c) Firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısından birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi durumlarında, tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini talep edebilir. Satıcı bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebine karşı satıcı, bayii, acente, imalatçı–üretici ve ithalatçı müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
Bu maddenin “c” bendinde belirtilen raporun, tüketicinin başvuru tarihinden itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmesi zorunludur. Tüketici, raporun belirtilen süre içerisinde düzenlenememesi veya raporu kabul etmemesi hallerinde, ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurarak mevcut durumun tespit edilmesini isteyebilir.
Hizmet Yükümlülüğü :
İmalatçı veya ithalatçılar, garanti belgesi ile sattıkları sanayi mallarının bakım onarım ve kullanımına ilişkin satış sonrası servis hizmetlerini yeterli olarak vermek ve bunun için gerekli tedbirleri almak zorundadır.
Kullanım Hatası :
Tüketicinin sanayi malını kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan arızalar hakkında Tebliğ’in 11 ve 12nci madde hükümleri uygulanmaz.
Tanıtma ve Kullanma Kılavuzunda Bulunması Gereken Bilgiler :
Tanıtma ve kullanma kılavuzunda sanayi malları ile ilgili olarak malın özelliğine ve tüketiciye sunuluş şekline göre aşağıda belirtilen bilgilerin bulunması zorunludur :
a) İmalatçı veya ithalatçı firmanın ünvanı, adres ve telefon numarası,
b) Bakım, onarım ve kullanımında uyulması gereken kurallar,
c) Taşıma ve nakliye sırasında dikkat edilecek hususlar,
d) Kullanım sırasında insan veya çevre sağlığına tehlikeli veya zararlı olabilecek durumlara ilişkin uyarılar,
e) Kullanım hatalarına ilişkin bilgiler
f) Özellikleri ile ilgili tanıtıcı ve temel bilgiler
g) Tüketicinin kendi yapabileceği bakım , onarım veya ürünün temizliğine ilişkin bilgiler
h) Periyodik bakım gerektirmesi durumunda , periyodik bakımın yapılacağı zaman aralıkları ile kimin tarafından yapılması gerektiğine ilişkin bilgiler,
i) Bağıntı veya montajının nasıl yapılacağını gösterir şema ile bağlantı veya montajının kimin tarafından yapılacağına (tüketici , yetkili servis) ilişkin bilgiler,
j) Varsa standart numarası ,
k) Teknik katalog ,
l) Servis istasyonları ile yedek parça malzemelerinin temin edilebileceği yerlerin isim , adres ve telefon numaraları .
Garanti Belgesi İle Satış Zorunluluğu :
Ekli listede yer alan sanayii mallarının garanti belgesi ile birlikte satılması zorunludur.
Tamir Süresi :
Garanti süresi içinde sanayi malının arızalanması halinde, tamiri için gereken azami süre, yetkili servise veya yetkili servisin olmaması durumunda satıcısına teslim edildiği tarihten itibaren 30 iş günüdür.
Ticarî Reklamlar ve İlanlar :
MADDE 16 : Ticarî reklam ve ilanların yasalara ve genel ahlâka uygun, dürüst ve doğru olmaları esastır.
Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilanlar yapılamaz.
Zararlı ve Tehlikeli Mal ve Hizmetler :
MADDE 18 : Tüketicinin kullanımına sunulan mal ve hizmetlerin kişi ve çevre sağlığına zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu malların emniyetle kullanılabilmesi için üzerine veya ekli kullanım kılavuzlarına, bu durumla ilgili açıklayıcı bilgi ve uyarılar, açıkça görülecek ve okunacak şekilde konulur veya yazılır. Bakanlık, hangi mal veya hizmetlerin açıklayıcı bilgi ve uyarıları taşıması gerektiğini ve bu bilgi ve uyarıların şeklini ve yerini Türk Standartları Enstitüsü ile birlikte tespit ve ilanla görevlidir.
Kalite Denetimi :
MADDE 19 : Bakanlık, tüketicinin can ve mal güvenliği ile fizik ve çevre sağlığına ve bu konularda bilgilendirilmesine ilişkin, standardına göre veya standardı yoksa standarda esas teşkil etmek üzere belirlenecek özelliklere göre yapılacak kalite denetimi ile mal, hizmet ve tesislerin belgelendirilmesi hakkındaki usul ve esasları, Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilanla görevlidir.
Ancak 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca Turizm Bakanlığından belgeli ve belgelendirilecek tesisler bu uygulamadan muaftır.
Tüketici Sorunları Hakem Heyeti :
MADDE 22 : Bakanlık, il ve ilçe merkezlerinde, tüketiciler ile satıcılar arasında çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla belediyelerle koordineli olarak, en az bir “Tüketici Sorunları Hakem Heyeti” oluşturmakla görevlidir.
Başkanlığı Sanayi ve Ticaret İl Müdürü veya görevlendireceği bir memur tarafından yürütülen tüketici sorunları hakem heyeti; belediye başkanının konunun uzmanı belediye personeli arasından görevlendireceği bir üye, baronun mensupları arasından görevlendireceği bir üye, ticaret ve sanayi odası ile esnaf ve sanatkâr odalarının görevlendireceği bir üye ve tüketici örgütlerinin seçecekleri bir üye olmak üzere başkan dahil 5 üyeden oluşur. Ticaret ve sanayi odası ya da ayrı ayrı kurulduğu yerlerde ticaret odası ile esnaf ve sanatkâr odalarının görevlendireceği üye, uyuşmazlığın satıcı tarafını oluşturan kişinin tacir veya esnaf ve sanatkâr olup olmamasına göre ilgili odaca görevlendirilir.
Bakanlık taşra teşkilatının bulunmadığı il ve ilçelerde tüketici sorunları hakem heyetinin başkanlığı en büyük mülkî amir ya da görevlendireceği bir memur tarafından yürütülür. Tüketici sorunları hakem heyetinin oluşumunun sağlanamadığı yerlerde noksan üyelikler, belediye meclislerince re’sen doldurulur.
Tüketici sorunları hakem heyetlerinin vereceği kararlar, tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir. Uyuşmazlık konusu mal veya hizmet bedelinin 5.000.000.– TL’ yi aşmadığı hallerde, bu heyetlerce verilmiş bir karar olmaksızın tüketici mahkemelerine başvurulamaz. Bu parasal sınır, her yıl, 8’nci maddenin son fıkrasında gösterilen usul çerçevesinde yeniden belirlenir.
25’nci maddede cezai yaptırıma bağlanmış hususlara ilişkin uyuşmazlıklar, tüketici sorunları hakem heyetlerinin görev ve yetki kapsamı dışındadır.
Tüketici sorunları hakem heyetlerinin kurulması, çalışması, usul ve esasları ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
TÜKETİCİ SORUNLARI HAKEM HEYETLERİ YÖNETMELİĞİ
Çalışma Usul ve Esasları
Başvuru :
MADDE 12 : Uyuşmazlıklarla ilgili başvuru, uyuşmazlık konusunu içeren dilekçenin, delil oluşturan ilgili belgelerle birlikte hakem heyetine verilmesiyle yapılır.
Tüketici aynı uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak birden çok hakem heyetine başvuramaz. Aksi takdirde diğer taraf lehine derdestlik itirazında bulunma hakkı doğar.
Tüketicinin uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak aynı hakem heyetine birden fazla başvuru yapması durumunda da ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
Tüketiciler ile satıcılar arasındaki uyuşmazlıklarda Kanun’un 23’ncü maddesi hükümleri saklıdır.
Karar Süresi :
MADDE 13 : Müracaatlar, başvuru tarih ve sırasına göre en geç bir ay içinde hakem heyetince görüşülür ve karara bağlanır.
Başvurular, tarafların ivedi inceleme talebi bulunduğu veya gerekli görüldüğü hallerde hakem heyetlerince öncelikle gündeme alınarak sonuçlandırılır.
Tüketicinin yabancı turist olması durumunda da ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
Toplantı Zamanı :
MADDE 14 : Toplantılar her ayın ikinci ve dördüncü haftalarının ilk günleri, en az ayda 2 defa, resmi tatil günlerine rastladığında tatilden sonraki ilk çalışma gününde olmak üzere yapılır.
Gündemde görüşülecek uyuşmazlık konusu bulunmadığı takdirde toplantı yapılmaz.
ETİKET, TARİFE VE FİYAT LİSTELERİ YÖNETMELİĞİ
Amaç :
MADDE 1 : Bu yönetmelik, perakende olarak satışa sunulan mallar ile hizmetlerin, etiket, tarife ve fiyat listelerinin, şekli, içeriği ile kullanılma, usul ve esaslarını düzenler.
Kapsam :
MADDE 2 : Bu yönetmelik hükümleri; 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca Turizm Bakanlığı’ndan belgeli ve belgelendirilecek işletmeler dışında kalan, dükkan, büfe, mağaza, alış–veriş merkezi, depo gibi sabit satış yerleri ile hal ve pazar yerlerinde, işportalarda seyyar satıcılar tarafından veya kapıdan satış yoluyla yapılan perakende satışlar ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından tüketicilere sunulan her türlü mal ve hizmete uygulanır.
Etiket Bulundurma Zorunluluğu :
MADDE 5 : Ticaret konusu olan ve perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının ya da kaplarının üzerine etiket konulması, etiket konulması mümkün olmayan hallerde ise, aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek ve kolaylıkla olunabilecek şekilde uygun yerlere asılması veya konulması zorunludur. Etikette ve listelerde bulunması zorunlu hususlar aşağıda gösterilmiştir.
a) Malın üretim yeri
b) Malın cinsi
c) Malın satış fiyatı
İthal edilmiş mallara ait etiketlerde; malın üretildiği ülke isminin veya “İthal malı”, “yabancı” gibi malın ithal edildiğini gösterir bir ibarenin kullanılması zorunludur. Etikette bu tür bir ibarenin yer almaması ya da “yerli”, “yerli malı”, “Türk Malı” gibi ibarelerin kullanılması, o malın yurtiçinde üretildiğini gösterir.
Üretici veya satıcılar tarafından yapılarak; cam, naylon, karton, kağıt ve bunlara benzer maddelerden oluşan kutu, kova, şişe, kavanoz, poşet, torba ve benzeri ambalajlar içinde satılan her türlü gıda, yiyecek, içecek ve temizlik maddelerinin etiketlerinde; net ağırlıklarının veya hacimlerinin satış fiyatları ile birim fiyatlarının aynı boyut ve renkte görülebilir ve okunabilir şekilde yazılması zorunludur.
Etiketin Konuluş Biçimi ve Yeri :
MADDE 7 : Perakende olarak satışa arz edilen mallara konulması zorunlu olan etiketler; malın niteliğine, malın satışa sunulduğu yerin büyüklüğüne, ticari usul ve adetlere göre malın veya aynı nitelikteki gruplarının veya raflarının üzerine konulmak, dikilmek, zımbalanmak, yapıştırılmak, bunlara herhangi bir bağ ile tutturulmak veya asılmak suretiyle kullanılır.
İndirimli Satışlar :
MADDE 12 : Fiyat indirimine giren mal ve hizmetlerin etiket, tarife ve fiyat listelerinde, bu yönetmeliğe göre yer alması gereken hususlara ek olarak, indirimli satış fiyatının, 9’ncu maddedeki esaslara aykırı olmamak üzere malın indirimden önceki satış fiyatı ile birlikte ayrıca gösterilmesi zorunludur. Lokanta ve bunun gibi yerlerde bu zorunluluk aranmaz.
TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU İLE BİRLİKTE SATILMAK ZORUNDA BULUNAN SANAYİ MALLARI HAKKINDA TEBLİĞ
Amaç :
MADDE 1 : Bu tebliğ ile ithal edilen veya yurt içinde üretilen sanayi mallarının bakım, onarım ve kullanılmasını gösterir Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu ile birlikte satılma zorunluluğu getirilmek suretiyle tüketicilerin satın aldıkları sanayi malları konusunda, tam bir bilgiye sahip olmaları amaçlanmıştır.
Zorunluluk :
MADDE 5 : Bazı sanayi malları dışında kalan ve piyasada satışa sunulan tüm sanayi malları Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu ile birlikte satılmak zorundadır.
Ceza :
MADDE 6 : Bu tebliğe aykırı hareket edenler hakkında, 4077 sayılı Kanunun 25 26’ncı maddeleri hükümleri uygulanır.
TÝCARÝ REKLAM ve ÝLANLARA ÝLÝÞKÝN ÝLKELER ve UYGULAMA ESASLARINA DAÝR TEBLÝÐ
Temel Ýlkeler :
MADDE 4 : Reklamlarda, aþaðýda belirtilen temel ilkeler esas alýnýr.
a) Reklamlar yasalara, genel ahlaka uygun, doðru, dürüst ve gerçekçi olmak zorundadýr.
b) Her reklam ekonomik ve toplumsal sorumluluk bilinci içinde iþ hayatýnda ve kamuoyunda kabul gören dürüst rekabet ilkelerine uygun olmak zorundadýr.
c) Reklamlar, güvenlik kurallarýnýn gözetilmediði ve insan güvenliði açýsýndan tehlike oluþturabilecek uygulama ve durumlarla ilgili hiçbir sunum ya da tanýmlama içeremez.
d) Biçimi ve yayýnlandýðý mecra ne olursa olsun, bir reklamýn “reklam” olduðu açýkça anlaþýlmalýdýr. Bir reklam haber ve yorum öðeleri içeren bir mecrada yayýnlandýðýnda, “reklam” olduðu kolaylýkla algýlanacak biçimde belirtilir. Örtülü reklam yapýlamaz.
e) Reklamlar, ortalama reklam izleyicisinin algýlama düzeyi ile reklamýn tüketici üzerindeki olasý etkisi göz önünde bulundurularak hazýrlanýr.
f) Bu ilkeler, tüketicinin korunmasý çerçevesindeki yasal ve ahlaki davranýþ esaslarý olarak uygulanýr.
Ahlaka Uygunluk :
MADDE 5 : Reklamlar, ahlaka uygunluk açýsýndan aþaðýdaki hususlara aykýrý olamaz.
a) Genel ahlak kurallarýna aykýrý ifadeler ya da görüntüler içeremez.
b) Cinselliðin istismarý ile pornografi içeren ifadeler ya da görüntüler taþýyamaz.
c) Korku ve batýl inançlara yer verilemez.
d) Toplumun acýma duygularýný istismar edecek þekilde, hasta, bebek, çocuk, yaþlý ve özürlülerle ilgili ifadeler ya da görüntüler kullanýlamaz.
Dürüstlük ve Doðruluk :
MADDE 6 : Reklamlarýn aþaðýda belirtilen hususlara göre doðru ve dürüst olmasý esastýr.
a) Reklamlar, tüketicinin güvenini kötüye kullanacak ya da onun tecrübe ve bilgi eksikliklerini istismar edecek biçimde olamaz.
b) Çok kýsa sürelerle imaj veren elektronik aygýt ya da baþka bir araç kullanýlarak ya da yapýlarýný, izleyenlerin fark edemeyecekleri ya da bilemeyecekleri bir biçime sokarak bilinçaltýyla algýlanmasýný saðlayan reklamlar yapýlamaz.
c) Reklamlar, dil, din, ýrk, mezhep ve cinsiyete dayalý ayrýmcýlýk üzerine kurulamaz, þiddet hareketlerine yol açýcý, destekleyici ve özendirici unsurlar içeremez.
d) Reklamlar özellikle aþaðýda belirtilen konularda, eksik bilgi vererek, anlam karýþýklýðýna yol açarak veya abartýlý iddialar ileri sürerek yanlýþ izlenimler yaratmak suretiyle tüketiciyi doðrudan ya da dolaylý olarak yanýltabilecek ifadeler ya da görüntüler içeremez. Bunlar;
1. Ürünün; yapýsýný bileþimini, üretim yöntemi ve tarihini, amaca uygunluðunu, kullaným alanlarý ve olanaklarýný, miktarýný, ticari ya da coðrafi kökeni gibi özelliklerini,
2. Ürünün deðeri ve ödenecek gerçek toplam fiyatýný,
3. Kiralama yoluyla satýþ, kiralama, taksitle satýþ ve kredili satýþ gibi diðer ödeme koþullarýný,
4. Teslim, deðiþ–tokuþ, geri verme, onarým ve bakýmýný,
5. Garanti koþullarýný,
6. Telif haklarýný; patent, marka, tasarým ve modeller gibi endüstriyel mülkiyet haklarý ve ticari unvanlarýný,
7. Resmi tanýnma ya da onay, madalyalar, ödüller ve diplomalarýný,
8. Sosyal amaçlý yardýmlarý
kapsar.
e) Reklamlarda, alýcýnýn satýn alma iþleminden doðan mevcut yasal haklarýnýn fazlasýný saðlamayan bir garantiye yer verilemez. Ancak, garantinin ayrýntýlý koþullarý ve alýcýnýn zararýný karþýlayýcý önlemler açýk biçimde reklamlarda belirtildiði, ya da alýcý bu bilgileri satýþ yerinde yazýlý olarak veya ürünle birlikte saðlayabildiði takdirde, “garanti”, “garantili”, “teminat”, “teminat altýnda” veya ayný anlamý taþýyan baþka kelimeler kullanabilir.
f) Kira yoluyla satýþ, taksitle veya diðer tüketici kredisiyle satýþ koþullarýný içeren reklamlar, malýn peþin fiyatý, teminat, ödeme takvimi, faiz oraný, mallarýn toplam maliyeti ya da diðer satýþ koþullarý konusunda yanlýþ anlamaya yer verecek biçimde sunulamaz.
g) Ödünç vermeye iliþkin reklamlarda, kredinin türü ve vadesi, istenen teminatlar ya da aranan diðer özellikler, geri ödeme koþullarý, gerçek faiz ödemeleri ve olasý diðer ödentiler konusunda kamuoyunu yanýltabilecek türde hiçbir ifade yer alamaz.
h) Tasarruf ya da yatýrýmlara iliþkin reklamlarda, yapýlan yatýrýmýn tutarý, gerçek ya da beklenen kazanç, kazancý etkileyen faktörler ve vergiden yararlanma olasýlýklarý konusunda kamuoyunu yanýltýcý hiçbir ifade bulunamaz.
i) Reklamlar araþtýrma sonuçlarýný veya teknik ve bilimsel yayýnlardan yapýlan alýntýlarý çarpýtamaz. Ýstatistikler gerçekte olduklarýndan farklý sonuçlar sunulamaz. Bilimsel terimler yanýltýcý biçimde kullanýlamaz. Reklamlarda, yer alan iddialarý, gerçekte sahip olmadýklarý bir bilimsel temele sahipmiþ gibi göstermek üzere bilimsel terminoloji ve yersiz bilimsel ifadeler kullanýlamaz.
Satýþý Özendirici Reklamlar :
MADDE 7 : Ürün veya hizmetlere yönelik pazarlama tekniklerini uygulamak veya yarýþmalar düzenlemek suretiyle yapýlan reklamlarda (satýþa özendiren reklamlar);
a) Reklamý yapýlan ürün veya hizmetlerin satýn alýnmasý halinde müþteriye ayrýca hediye ürün/hizmetlerin veya ikramiyelerin de verileceði belirtiliyorsa, hediyeli veya ikramiyeli ürün/hizmetlerin satýþ fiyatý ve bunun uygulanma süresinin açýklanmasý,
b) Reklamý yapýlan ürün veya hizmetlere ait belli sayýda kupon, etiket, kapak veya benzeri unsurlarýn biriktirilip piyango veya ikramiye çekiliþine katýlma hakkýný veren pazarlama tekniklerinin duyurulmasý halinde, promosyon süresi, ikramiye çekiliþ sonuçlarýnýn duyuruluþ þekli, malýn teslimi ile hizmetin yerine getirilme tarihinin açýklanmasý,
c) Reklamý yapýlan ürün ve hizmetlerle birlikte karþýlýksýz olarak verilen ürün veya hizmetlerin ya da ikramiyelerin gerçek durumu yansýtmasý ya da taahhüt edilenden farklý olmamasý,
gerekir.
Doðrudan Satýþ Reklamlarý :
MADDE 8 : Reklamý yapýlan ürün ve hizmetlerin alým satýmýnýn, kiralanmasýnýn reklama cevap veren kiþinin adresinde gerçekleþtirileceði veya saðlanacaðý mesajýný veren reklam, doðrudan satýþ reklamlarýdýr. Bu reklamlarda;
a) Reklama konu olan ürün ve/veya hizmetin reklama cevap verenin adresine ulaþtýrýlacaðý mesajýnýn verilmesi,
b) Reklama konu olan ürün ve/veya hizmetin tanýmýnýn yapýlmasý ve fonksiyonlarýnýn ve satýþ fiyatýnýn açýklanmasý,
c) Reklama cevap verenin, satýþ temsilcilerinin adresine getirdikleri ürün veya hizmeti geri çevirme hakký olduðunun belirtilmesi,
zorunludur.
Karþýlaþtýrmalý Reklamlar :
MADDE 9 : Karþýlaþtýrma içeren reklamlarda, karþýlaþtýrmanýn yansýtýcý olmamasý ve dürüst rekabet ilkelerine uyulmasý zorunludur. Karþýlaþtýrma konularýnýn doðrulanabilir gerçeklere dayanmasý ve hakkaniyete uygun seçilerek tüketicinin yanýltýlmamasý gerekir.
Tanýklý Reklamlar :
MADDE 10 : Tanýklý reklamlar, aþaðýda belirtilen hususlara uygun olarak yapýlýr;
a) Reklamlar, gerçek olmayan ve tanýklýðýna baþvurulan kiþinin tecrübesine dayanmayan hiçbir tanýklýk ya da onay ifadesine yer veremez veya atýfta bulunamaz. Geçerliliðini yitiren veya baþka nedenlerle uygulanamaz duruma gelen tanýklýk ya da onay ifadeleri kullanýlamaz.
b) Doðrulanabilir olgularla ilgili tanýmlamalar ve tanýklýklar, iddialar ya da örnekli anlatýmlar kanýtlanmak sorundadýr. Reklamverenler, bu ilkelerin uygulanýþýný denetlemekle yetkili ve görevli olanlara böyle bir kanýtý hemen göstermekle yükümlüdür.
Kötüleme :
MADDE 11 : Reklamlar, hiçbir firmayý, hiçbir endüstriyel ya da ticari faaliyeti/mesleði, hiçbir ürünü, aþaðýlayarak ya da alay konusu ederek veya benzer herhangi bir biçimde kötüleyemez.
Ticari Ýtibardan Haksýz Yararlanma :
MADDE 12 : Reklamlarda;
a) Bir baþka firma, þirket ya da kurumun adý veya amblem, logo ve diðer özgün kurumsal kimlik unsurlarý, tüketicinin aldanmasýna yol açacak þekilde kullanýlamaz.
b) Bir kiþi adýnýn veya bir baþka þirket yada ürüne ait ticari ünvan ve simgenin, sahip olduðu ya da bir reklam kampanyasý ile saðlanmýþ bulunan itibardan, tüketiciyi yanýltabilecek biçimde yararlanýlamaz.
Taklit :
MADDE 13 : Reklamlar, baþka reklamlarýn genel düzenini, metnini, sloganýný, görsel sunumunu, müzik ve ses efektlerini ve benzerlerini tüketiciyi yanýltacak ya da karýþýklýða yol açacak biçimde taklit edemez.
Kamu Saðlýðý :
MADDE 14 : Reklamlar, kamu saðlýðýný bozucu nitelikte olamaz.
Çocuklara Yönelik Reklamlar :
MADDE 15 : Çocuklara yönelik reklamlar;
a) Çocuklarýn saflýklarýný, bilgi eksikliklerini ve tecrübesizliklerini istismar edemez.
b) Zihinsel, ahlaki, psikolojik ya da fiziksel olarak zarar verebilecek hiçbir ifade ya da görüntü içeremez.
c) Bir ürüne sahip olmanýn ya da bir ürünü kullanmanýn tek baþýna çocuða yaþýtý olan diðer çocuklara göre fiziksel, sosyal ve psikolojik bir avantaj saðlayacaðýný veya bu ürüne sahip olmamanýn aksi yönde bir etki yaratacaðýný ileri sürerek toplumsal deðerleri sarsamaz.
d) Çocuklarýn taklit edebileceði þiddet unsurlarýný taþýyamaz.
e) Reklamý yapýlan ürünün fiyatýnýn her aile bütçesine uygun olduðunu ifade edemez. Reklamý yapýlan ürünün kendilerine alýnmasýný saðlamak üzere baþkalarýný ikna etmeleri için çocuklara yönelik doðrudan bir çaðrýyý içeremez.
f) Ürünün kullanýmýnýn gerektirdiði beceriyi, olmasý gerekenden az gösteremez. Ürünün kullanýmýnýn sonuçlarý gösterilir veya tanýmlanýrken, hedef alýnan yaþ grubundaki ortalama bir çocuðun ulaþabileceði sonucu esas almak zorundadýr.
g) Çocuklarý tehlikeli durumlara sokabilecek veya onlarý tanýmadýklarý kiþilerle iliþki kurmaya ya da bilmedikleri veya tehlikeli yerlere girmeye teþvik edebilecek hiçbir ifade ya da görsel sunum ve onlarý hemen eyleme yönlendirici, emredici ifadeler içeremez.
h) Önlem alýnmadýðý takdirde çocuklarýn veya çevrelerinin saðlýðýna zarar verebilecek ürün ve hizmetlerin reklamlarý, gerekli önlemlerin alýnmasýný saðlayan hatýrlatýcý simge ve uyarýlar kullanmak zorundadýr.
i) Reklamý yapýlan ürünün gerçek boyutlarý, deðeri, özellikleri, dayanýklýlýðý ve performansý hakkýnda yanýltýlmamasý ve ürünün kullanýmý ek malzeme gerektiriyorsa (örneðin piller) ya da gösterilen veya tarif edilen sonucu alabilmek için baþka malzemelere gerek varsa (örneðin boya), bu durumun açýkça belirtilmesine iliþkin hususlarý içermek zorundadýr.
Çevreye Ýliþkin Reklamlar :